ALEVILIK NEDIR ?

Allah, Muhammed, Ali kutsallığını kalbinde taşıyan , Hz.Ali’nin adaletinden ayrılmayan temelinde insan sevgisi bulunan her dine , mezhebe ser inanca saygı duyan ve hoşgörü ile bakan, dil, din, ırk, renk , farkı gözetmeyen eline diline sahip olma ilkelerini şart koşan, gelmek isteyen, inançlı insanları çatısı altına alarak manevi susuzluklarını gideren, insanları yaşadıkları toplumda kendi istekleriyle kendi kendilerini yargılamalarını sağlayan, laik,demokrat, eiştlikçi, katılımcı, paylaşımcı düşünceyi savunan, şeriatın bağnaz kuralllarına bağlı olmayan, ve onu reddeden, İslam dinini kendine göre ve sunni inancın dışında yorumlayan, aslı doğruluk, kemali dostluk, cevheri, merhamet, görüşü eşitlik,  hazinesi bilgi, meyvası sevgi hamuru ile yoğrulmuş, insanı Kamil  ve erdemli nsan yaratmayı ön gören, korkuyu aşıp sevgi ile tanrıya yönelen, Enel-Hak ile insanın özünde tanrıyı gören, yaradan ile yaradılan ikiliğinen Varlk Birliğine varan, edep ve ahlaklığı  yaşamın temeline oturtan, insanı yücelten, hamurunda hem ilahiliğin hemde irfaniliğin mayası bulunan; kişinin ahlaklı ve karakterli yaşam ilkelerini belirleyen, Hz. Muhammed ve Hz. Ali’den gelen neslin imametini teberra ve tebelle ilkesi ile sahiplenen, dini biçim ve şekil olarak değil, gerçek anlamıyla algılayan, dini bağımsız bir irade gücü ve batını özelliği ile evrimleştiren akıl ve iman bütünlüğünde birleştiren ve tüm bunları Kırklar Cemi ile yürüten bir inanç sistemidir. Alevilik  Aleviler  için üst kavramı, Bektaşilik ve Kızılbaşlık ise alt kavramları oluşturur.

Alevilikte Allahtan başka Tanrı Yoktur.

KIZILBASLIK NEDIR ?
Kızılbaş,  Allah’ı ve Resulü uğruna kendini adamış, onların yolunda canından ve malından vazgeçmiş, bu yolda ölmek var dönmek yoktur yeminini başına sardığı kırmızı sarık ile ilan eden kişilerdir.

BEKTASILIK NEDIR ?
Türkiyede babagan ve dedegan kollarına bağlı Aleviler kendilerini Bektaşi olarak tanımlarlar.

 4 KAPI 40 MAKAM NEDİR ?
Yolumuzun erkanı 4 Kapı 40 Makamdır. Bu 4 Kapı ve 40 Makam şöledir.

       4 Kapı;

• Şeriat Kapısı
• Tarikat Kapısı
• Marifet Kapısı
• Sırr-ı Hakikat Kapısı

  1-Şeriat Kapısının Makamları ;

  • İman getirmek
  • İlim öğrenmek
  • Namaz, oruç, zekat ve hac ve gaza eylemektir ve cenabetten arınmaktır.
  • Helal istemek, kazanmak, faizi haram saymaktır.
  • Nikah kıymak
  • Hayz ve Nifazın  Nikahı haram eylemesi
  • Arı  giymek, arı yemek
  • Sünnet-i Cemaat
  • Şefkat
  • Emri marut, yaramaz işlerden kaçınmak.
  •  

• El alıp tövbe kılmak;
• Mürid olmak
• Saçın gidermek ve libasını giymek (gösterişsiz kılık kıyafette bulunmak.)
• İnsanın nefsi ile mücadele etmesi
• Hizmet etmek
• Korku (hata yapmaktan, gönül kırmaktan,kötülük yapmaktan kork)
• Umut tutmak
• Hırka, (sadelik), Zembil(Hakkın yolunda giden, ulu tanrının dostluğunu arayan , kendisine tanrıtanrı sevgisinin ateşiyle yol gösterecek aydınlatıcı aramak için durmadan gezip dolaşmayı), Makas(dünya ile ilgili her türlü ihtirasın tehlikeli olabilecek her türlü düşüncenin zihinlerden sökülüp atılması), Seccade (Tanrının karşısında insan oğlunun ne kadar aciz olduğunu kavrayarak kibir hırs kendini beğenmişlik gibi duygulardan uzak durmak), İbret , Hidayettir.
• Sahib-i makam sahib-i cemiyet, (Çevresinde kendisine ve bilgisine güvenen bir topluluk oluşturabilecek bir kişi sahib-i cemiyet olacak)
• Aşk ve Şevk ( Bu makama gelmiş Hak , bu kapıda aldığı gereli bilgi birikimi ile, belli bir olgunluk düzeyine ulaştıktan sonra ve sağlam ahlak değerlerine sahip olduktan sonra yoluna yine devam ederek o kutsal amacına ulaşmak ister bunun özlemini duyar. Böyle özlemi duyan Tarikat kapısından Marifet Kapısına gelmiştir.

3- Marifet kapisi  Bu kapıda Yolun Talibi daha derin araştırmalar ve incelemeler yaparak doğruları ve Hakkı daha derinden keşfedecektir.

• Edep (Yolumuzun ahlak kurallarına aykırı hiçbir davranışta bulunmamaktır.)
• Korku ( İnsanları çirkin ve zararlı düşüncelerden koruyacak bir güç kaynağıdır.)
• Perhis/ Yetinmek ( Her türlü aşırı istek ve yönelişlerden ve her türlü aşırı düşünce ve duygulardan perhizkarlık yapması)
• Sabır / Kanaat (İnsan ancak sabır ile karşılaştığı zorlukların üstesinden gelir.)
• Utanmak (Utanma duygusunu hisetmek ve taşımak olgunlaşmanın bir çok başka önemli ve değerli ögesini oluşturur.)
• Cömertlik ( Bir insan , bir arif kişiye gerçek bir tanrı dostuna cömertlik yakışır.)
• İlim ( İnsan ancak ilim  ile yolunda sağlıklı yürüzebilecektir.)
• Miskinlik (Gösterişsiz yaşamak)
• Marifet ( Kaynağını bilimden ve ulu Allaha karşı duyulan sonsuz bir sevgi , bir doyumsuz aşkve bitmez bir özlemden alan hem bilim hemde sezgi ve içe doğma yoluyla yüce tanrının zatıve kainatın oluşumuyla ilgili tüm sırları sakladığı tüm gerçekleri bilme alma halidir.)
• Kendini bilmek (Kendini bilen kişi Hakkı da görmüş olur. Ve insanı-ı Kamil olmak yolunda büyük bir adım daha atılmış olur.)
• 4- Hakikat kapisi ; İnsan bu kapıdan geçtikten sonra Tanrı dostluğuna kavuşmak o sonsuz deryaya ulaşarak , orada eriyerek yok olan bir damla haline dönüşmenin hazzını tadar. Bundan sonra dönüp insanlığa hizmete gitme kapısıdır.
  • Toprak olmak ( alçak gönüllü olmak)
  • 72 Milleti ayıplamamak (Dünya insanlığının hiç birini hor görmemek ve ayıplamamaktır.)
  • Elinden geleni men kılmamak (Kişisel fedakarlıklar yaparak dilek sahibinin derdine derman olmaktır.)
  • Herşeyin kendisinden güven kılması (
  • Tanrıya rıza göstermek
  • Sohbet
  • Seyir (İnsan tasavvuf felsefesine göre 3 önemli yolculuk yapar. 1- Tanrı katında bir aslı ve gerçeği olarak yaratılır ve dünyaya gelir . 2- dünyada insanlar kamil olabilme uğruna verdiği çabalar sonucunda makamına ulaşır. 3- Tanrıya seyirdir.
  • Sırr (Gerçek olan tek varlık Yüce Allah’ın varlığıdır. Dolayısıyla gerçekle ilgili sırlar , Allah’a ait sırlardır.
  • Münacattır. (Tanrıya ulaşma , O’na sığınmadır.)
  • Müşahade (Tanrının cemalini görebilmek o erişilmez zevke erebilmek yeri , mutlak gerçeğe ulaşmaktır.)

Kırklar Cemi; Alevilerin bugün sürdürdükleri, erkanları 12 hizmetin yapıldığı  ‘yol’ a CEM denir.

   HZ. ALİ 

Alevi yolunun kurucusu, İmamların başı, Hz. Hasan ile  Hz. Hüseyin’in babasıdır. Tarikatta ‘Yol Ali’nin ‘ deyimi ile anılır. Hz. Muhammet   ile aynı gömleğe girdiği ( bir olduğu ), bu yüzden Hz. Muhammed’le ayrı tutulmaması gerektiğine  inanılır.
ALLAH”IN ARSLANI IMAM HZ.ALI

  EHL-İ BEYT

Hz. Muhammed’in kızı Fatıma anamızdan gelen soydur. Bu soya giren her kişi Alevi için kutsal önderdir.

• 1-İmam Ali
• 2-İmam Hasan
• 3-İmam Hüseyin
• 4-İmam Zeynel Abidin
• 5-İmam Muhammed Bakır
• 6-İmam Cafer-i Sadık
• 7-İmam Musa Kazım
• 8-İmam Ali Rıza
• 9-İmam Muhammed Taki
• 10-İmam Aliyülnaki
• 11-İmam Hasanül Askeri
• 12-İmam Muhammed Mehdi

  Erkan ne demektir?

  Sözlük anlamı olarak esaslar, direkler demektir.   Alevilik erkanı denildiğinde Aleviliğin esasları , yol kuralları , kısacası yolu anlaşılır. Alevilik yolunda 7 farz 3 sünnet vardır.

  3 SÜNNET;

  • Allah’ın birliğine inanmak,
  • Kalbinde adavet olmamak, kötülük etmemek,
  • Tarikatın emirlerini yerine getirmek

  7 FARZ;

  • Mürebbisine düşe
  • Müsahib ola
  • Taç uruna
  • Sırdar ola
  • Yar a yar ve özü ulu ola
  • Beli Berk ola
  • Hakk’a sohbet kıla

  CENNET –CEHENNEME İLİŞKİN İNANCIMIZ NEDİR?
  Her ne kadar cennet cehennem kavramları Alevi literaturunda  da çokça yer almakta ise de, Kur’an da anlatılan biçimiyle bir Cennet- cehennnem anlayışı Alevilikte hakim değildir.

  MUSAHİPLİK NE DEMEKTİR?
  Musahiplik yol kardeşliği demektir. Alevi inancına göre  evli her Alevi kendisine denk düşebilecek başka bir evli Alevi ile dinsel bir kardeşlik tutar; bu aynı zamanda kendisinin ahiret kardeşidir. Öz kardeşlik kurallarından daha ağır kuralları olan bu yol kardeşliği Alevilikte farzdır.

  GÖRGÜ NEDİR?DÜŞKÜNLÜK NEDİR?
  Alevi yolunda her talib , yılda bir kez tüm topluluğun ve pirinin huzurunda, o yıl içerisinde yaptıklarının ve yol kurallarına uyup uymadığının hesabını verir. Burada hem dinsel hem dünya evi sorunlar , sorumluluklar söz konusudur. Eğer kişi, topluluk tarafından kabul görülmeyen hatalar, fenalıklar yapmamış ve kuralları yerine getirmişse, pirin ve orada bulunan yol erenlerinin izniyle görülmüş olur.
  Komşuluk ilişkilerinde hoşnutsuz, yol kurallarına aykırılık gösteren kişiler düşkün bırakılırlar. Düşkünlük bir anlamıyla toplumun dışına çıkarmak , cemaatten atmak anlamına gelir. Cezanın büyüklüğüne göre geçici ya da sürekli düşkünlükler vardır.

  ALEVİLİKTE AHLAK SİSTEMİNİN TEMELİ NEDİR?
  Alevi sisteminin temeli ; eline , beline, diline hakim olmaktır. Eline demek, kendisine  izinli olmazan şeylere dokunmamak; beline demek; kendi eşi dışında hiç kimseyle cinsel ilişkide bulunmamak; diline demek ; yalan söylememek demektir.

  KURBAN:   Hakk’a sunulan , eti yenilen hayvana kurban denir. Alevilikte Allah yoluna, İnanç yoluna, ululara  ve Hakk’a yakınlaşmak için kesilir.

  ADAK: Bir dileği yerine getirmek, bir tehlikeden korunmak için gücüne inandığımız şeylere vaad edilen şeylere denir.

  LOKMA: Dualanmış bir yiyeceğin her parçasına denir. Dedelerden ululardan lokma almak sevaptır.

  DEM: Kan, zaman, an, soluk anlamına gelir. Alevilikte ‘dem’ kuralları gereği alınan kutsal içki, dualı içki anlamına gelir.

  MUHARREM ORUCUNUN ANLAMI NEDİR?
  1-10 muharrem günleri Kerbela’da, başta Hz. Hüseyin olmak üzere şehit edilenlerin anısına su içmeyerek, eğlencelerden  uzak durak yas tutulur. Muharrem orucunun nefsi terbiye etmek diye bir amacı yoktur. Alevi insan her zaman ve her koşulda nefsine hakim olmak zorundadır.

  Bu yas tutma; zalimlerden gelen ancak geriye getirilmesi olanaksız olan bir felaketin bedelini ödeme duygusunu sürekli canlı tutmayı amaçlar. Bugünlerde kurban tığlanmaz, saç sakal traş edilmez, cinsel ilişkide bulunulmaz, eğlence-düğün yapılmaz ya da bu tür yerlere gidilmez.

 ALEVİLİKTE AŞIĞIN SAZIN VE DEYİŞLERİN ÖNEMİ NEDİR?DİR?DİR?
Alevi ibadetinde, gerekse sosyal yaşamında büyük yer ve önem taşır. 12 hizmetten biri aşığa aittir; yani aşıksız Alevi ibadeti yapılmaz. Makam olarak pirden sonra gelsede, 12 hizmetin en ağır yükünü taşır. Aşık sazıyla bestelerini yapar, çalar, çağırır.Alevi ibadetinin vazgeçilmez parçası semah, bu saz aşık bütünleşmesi içerisinde dönülür.Alevi deyişleri geçmiş tarihleri, Alevi düşünce ve öğretisini, günlük yaşamı, dünyasal ilişkileri konu alır. Deyişler aynı zamanda Alevilerin gülbenklerini oluştururlar. Yine aynı deyişlerle tanrı ile ilişkiler kurulur.                                  

SEMAH NEDİR?
Alevi inanışında büyük bir yer tutar. Sözcük anlamı; günahlardan arınmak anlamına gelir. Alevi Cemindede öyle kabul edilir.

 CEM NEDİR?
Sözcük anlamı olarak, birleşme, birlik olma, bir araya gelme demektir. Alevi inancında , ibadet için cem olma, bir araya gelmeden yola çıkılarak, bütünleşme anlamında kullanılır. İbadetin yapıldığı yere cem evi denir.
Alevi inancı cemsiz düşünülemez. Bir Alevinin doğumundan ölümüne tüm yaşantısı cem ile bağlantılıdır. Yola girdiği, müsahib tuttuğu, erkan gördüğü, görüldüğü-sorulduğu yerdir. Cemin çok çeşitleri vardır. Kurban cemleri, görgü cemleri, Abdal Musa cemleri, Bayram cemleri.

KIRKLAR CEMİ
Alevi inancına göre Hz. Ali bu yolu kurduğu zaman kendine eşlik eden kadınlı erkekli 40 kişi ile birlikte ilk kez bu cemi gerçekleştirdi. O günden bu yana Alevi topluluğu bu kırkların cemini sürmektedir.

                                   CEMDE 12 HİZMET

1-Pir/Dede ; Cemi yürütme, yönetme, hizmetleri yönetme.

2- Rehber   ; Dedeye yardım eden, taliblere yol kurallarını öğreten, tarikat törelerini gören kişi ve onun işi.

• Zakir/Sazandar/Aşık; Cem yürütmede en büyük yükü omuzlayan, Duazda İmam Ayet, Deyiş, Tevhid, Miraçlama  gibi bölümleri yürüten kişi.
• Gözcü ; Cemde düzeni sağlayan, hizmetlerin akışını belirlemede yardıncı olan, suküneti sağlayan kişi.
• Faraşçı/Süpürgeci; Cemevini süpüren temizleyen kişi.
• İbrikdar/İbrikçi; El suyu dökerek ellerin yıkanmasını sağlayan kişi.
• Saki; Cem sırasında su sağlayan susuzlukları gideren kişi.
• Kurbancı; Cemde kesilen kurbanları Hak-Muhammet-Ali ve tarikat törelerine uygun tığlayan ve sofraya getiren kişi.
• Peyik; Cemin toplanması için çevreye haber veren kişi.
• İznikçi; Cemevini ısıtma işini ve canların ayakkabılarını kaldırıp, gereken hizmetleri yerine getiren kişi.
• Kapıcı / Bekçi; Cemevinin güvenlik işlerini sağlayan kişi-